ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΑΠΕΡΧΟΜΕΝΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗΣ ΑΡΧΗΣ
Επιτυχίες και στα «κεκτημένα» του Νομού της τελευταίας 20ετίας
Στην πρόσφατη ειδική συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου, με τη συμμετοχή βουλευτών και φορέων του Νομού, έγινε, κατά κοινή ομολογία, μια ουσιαστική δημόσια συζήτηση, στο ανώτερο δυνατό πολιτικό επίπεδο. Δόθηκε η ευκαιρία σε όλους να κάνουν τη δική τους αποτίμηση «στα πεπραγμένα» του Νομού και την προσπάθεια υλοποίησης των μεγάλων στόχων, κυρίως στον τομέα των δημοσίων υποδομών, όπως αυτοί τέθηκαν την τελευταία, τουλάχιστο, 20ετία.
Στο επίκεντρο της συζήτησης, όπως ήταν αναμενόμενο, βρέθηκαν τα λεγόμενα μεγάλα έργα (Κάρλα, Περιφερειακός, αεροδρόμιο, λιμάνι, ιχθυόσκαλα, κόμβος Βελεστίνου, φράγμα Μαυρομάτη κλπ) έργα που διεκδικήθηκαν μεν από τους φορείς του Νομού ανήκαν όμως στην αρμοδιότητα των Υπουργείων και των περιφερειακών τους υπηρεσιών και όσον αφορά το σχεδιασμό και όσον αφορά τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση τους.
Κοινή ήταν η διαπίστωση ότι υπήρξαν μακροχρόνιες καθυστερήσεις που οφειλόταν αποκλειστικά στην κεντρική Διοίκηση που πολλές φορές επέμενε να επιβλέπει και να διοικεί ένα έργο απευθείας από την Αθήνα.
Δόθηκε επίσης η ευκαιρία και στη σημερινή Νομαρχιακή Αρχή να κάνει έναν απολογισμό του έργου της, τόσο στον τομέα της υλοποίησης των έργων, που συνέχιζαν να ανήκουν στην ευθύνη των Υπουργείων, όσο και στους τομείς του σχεδιασμού και της υλοποίησης των έργων αποκλειστικής αρμοδιότητάς της
Αν κάτι αναδείχθηκε με «ανάγλυφα» σ’ αυτή την τελευταία περίοδο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ήταν η εξάντληση των ορίων του παλαιού διοικητικού μοντέλου της χώρας, που χαρακτηριζόταν από ένα υπερσυγκεντρωτικό κεντρικό μηχανισμό στην πρωτεύουσα, τους διορισμένους Περιφερειάρχες - κομματάρχες στην περιφέρεια, μια Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση να «έπνεε τα λοίσθια» σε αδυναμία να ασκήσει τις ελάχιστες αρμοδιότητές της και μια τοπική Αυτοδιοίκηση κατακερματισμένη και αδύναμη, έστω και Καποδιστριακή, που εκλιπαρούσε πόρους και αρμοδιότητες στους διαδρόμους των Υπουργείων και της Περιφέρειας, όπου η σπατάλη των πόρων και ο ανορθολογισμός στην ικανοποίηση αιτημάτων πήγαιναν αντάμα με τη χειραγώγηση του κράτους προς την Αυτοδιοίκηση.
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο που ευτυχώς αποτελεί πια παρελθόν, μετά την ψήφιση του «Καλλικράτη», η νέα Νομαρχιακή Αρχή που ανέλαβε την ευθύνη του Νομού στις αρχές του 2007, είχε ένα δύσκολο έργο. Αφ’ ενός μεν στα «κεκτημένα έργα» του Νομού της προηγούμενης 20ετιας, αρμοδιότητας των Υπουργείων, που ήταν ουσιαστικά σταματημένα, αφετέρου δε για το ίδιο το περιφερειακό πρόγραμμα (ΠΕΠ-Θεσσαλίας) που ανήκε στην αρμοδιότητα της ΝΑΜ που ενώ έπρεπε να ολοκληρωθεί το 2008 από πλευράς υλοποίησης, βρισκόταν κοντά στο 35% (απορροφητικότητα πόρων).
Σήμερα τρεισήμισι (3,5) χρόνια μετά είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι ότι το έργο της απερχόμενης τελευταίας Νομαρχιακής Αρχής είναι απόλυτα επιτυχημένο κι αυτό το αναγνωρίζουν φίλοι και «αντίπαλοι».
Η επιτυχία αυτή εκτός της κινητοποίησης όλων των στελεχών της οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ίδια την πολιτική επιλογή έναντι στο κράτος και την Περιφέρειας.
Απέναντι σ’ ένα συγκεντρωτικό και πανίσχυρο κράτος κι έναν Περιφερειάρχη που επεδίωκε τη χειραγώγηση της Αυτοδιοίκησης η επιλογή δεν μπορούσε παρά να είναι η αγωνιστική και διεκδικητική Αυτοδιοίκηση.
Κατηγορηθήκαμε για κομματική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση και την περιφέρεια αλλά τα πράγματα προχώρησαν γιατί αναλάβαμε πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του συντονιστικού ρόλου της Νομαρχίας και συσπειρώσαμε γύρω από τις διεκδικήσεις του Νομού όλους τους φορείς.
Ποιος δεν θυμάται σε τι κατάσταση ήταν ο Περιφερειακός με τις εργολαβίες «Μπαλάφα» στις αρχές του 2007. Σ’ ένα απόλυτο τέλμα μετά τους ολυμπιακούς αγώνες. Συγκροτήσαμε αμέσως (Ιανουάριος του 2007) την Τοπική Επιτροπή Παρακολούθησης με τη συμμετοχή όλων των φορέων και καταφέραμε με την πολιτική πίεση που ασκήσαμε να εξασφαλίσουμε, την εργολαβία σκούπα, την κυκλοφορία εδώ και ενάμιση χρόνο, έστω μέχρι τη Γορίτσα, του Περιφερειακού κι αν δεν είχαν ακυρωθεί, χωρίς λόγο, από τον τ. ΥΠΕΧΩΔΕ, οι πρώτες απαλλοτριώσεις το 2006 για να επαναληφθούν από την αρχή (έκδοση νέας δικαστικής απόφασης) το έργο σήμερα θα είχε ολοκληρωθεί μέχρι τον παραλιακό της Αγριάς.
Ποιος δεν θυμάται τη λίμνη Κάρλα που ενώ τα έργα της πρώτης φάσης είχαν ολοκληρωθεί από το 2004 και μπορούσε να υποδεχθεί νερά παρέμενε ένα απέραντο λιβάδι 40.000 στρεμμάτων. Χρειάστηκε η αγωνιστική στάση της τοπικής κοινωνίας και η απειλή «αυτοδικίας», με το ανέβασμα των διακοπτών των αντλιοστασίων, το χειμώνα του 2008-2009, για να ξεκινήσει επιτέλους με τέσσερα χρόνια καθυστέρηση ο επαναπλημμυρισμός της λίμνης που σήμερα όλοι χαιρόμαστε.
Πολύ σημαντική επιτυχία όμως ήταν η ολοκλήρωση των έργων του ΠΕΠ-Θεσσαλίας με μερικές μόνο «απώλειες» σε έργα και σε ίδιους πόρους της Νομαρχίας.
Χάθηκε, προς το παρόν, το έργο της παράκαμψης του Μετοχίου, γιατί υπήρξε προσφυγή στο ΣτΕ για περιβαλλοντικούς λόγους, που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί στη φάση του σχεδιασμού, ενώ επιβαρύνθηκε το ταμείο της Νομαρχίας λόγω της αδιαλλαξίας του κ. Γκούπα και της επιμονής του να τιμωρήσει τη Νομαρχιακή Αρχή γιατί δεν ήταν «καλό παιδί» απέναντι στην κυβέρνηση. Έτσι αυθαιρέτησε απεντάσσοντας και βάζοντας σε περιπέτειες το φράγμα Μαυρομάτη ενώ δεν χρηματοδότησε ως όφειλε τις υπερβάσεις του Χάνια - Κισσός κι άλλων έργων. Ούτε καν τις υπερβάσεις του ταχυδιυλιστηρίου στο φράγμα «Παναγιώτικο» όπου έπρεπε να αλλάξει η τεχνολογία φιλτραρίσματος του νερού και να αντικατασταθεί με σύγχρονα φίλτρα ενεργού άνθρακα κλπ.
Η μεγαλύτερη επιτυχία, όμως, στο πλαίσιο αυτό, ήταν η προετοιμασία νέων έργων και η διαμόρφωση κοινής στάσης για τους νέους στόχους του Νομού στις οδικές υποδομές. Ήδη κατατέθηκε φάκελος για τα σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα στους χειμάρρους Ξηριά και Κραυσίνδωνα του ΠΣ Βόλου, ενώ σύντομα θα ξεκινήσει και η κατασκευή της νέας λιμνοδεξαμενής στον Ξηριά του Αλμυρού από το Υπουργείο «Γεωργίας» ή τη νέα Περιφέρεια.
Ως αρμόδιος αντινομάρχης δεν μπορεί παρά να αισθάνομαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος για τη συμμετοχή μου σ’ αυτή τη συλλογική προσπάθεια.
Στην πρόσφατη ειδική συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου, με τη συμμετοχή βουλευτών και φορέων του Νομού, έγινε, κατά κοινή ομολογία, μια ουσιαστική δημόσια συζήτηση, στο ανώτερο δυνατό πολιτικό επίπεδο. Δόθηκε η ευκαιρία σε όλους να κάνουν τη δική τους αποτίμηση «στα πεπραγμένα» του Νομού και την προσπάθεια υλοποίησης των μεγάλων στόχων, κυρίως στον τομέα των δημοσίων υποδομών, όπως αυτοί τέθηκαν την τελευταία, τουλάχιστο, 20ετία.
Στο επίκεντρο της συζήτησης, όπως ήταν αναμενόμενο, βρέθηκαν τα λεγόμενα μεγάλα έργα (Κάρλα, Περιφερειακός, αεροδρόμιο, λιμάνι, ιχθυόσκαλα, κόμβος Βελεστίνου, φράγμα Μαυρομάτη κλπ) έργα που διεκδικήθηκαν μεν από τους φορείς του Νομού ανήκαν όμως στην αρμοδιότητα των Υπουργείων και των περιφερειακών τους υπηρεσιών και όσον αφορά το σχεδιασμό και όσον αφορά τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση τους.
Κοινή ήταν η διαπίστωση ότι υπήρξαν μακροχρόνιες καθυστερήσεις που οφειλόταν αποκλειστικά στην κεντρική Διοίκηση που πολλές φορές επέμενε να επιβλέπει και να διοικεί ένα έργο απευθείας από την Αθήνα.
Δόθηκε επίσης η ευκαιρία και στη σημερινή Νομαρχιακή Αρχή να κάνει έναν απολογισμό του έργου της, τόσο στον τομέα της υλοποίησης των έργων, που συνέχιζαν να ανήκουν στην ευθύνη των Υπουργείων, όσο και στους τομείς του σχεδιασμού και της υλοποίησης των έργων αποκλειστικής αρμοδιότητάς της
Αν κάτι αναδείχθηκε με «ανάγλυφα» σ’ αυτή την τελευταία περίοδο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ήταν η εξάντληση των ορίων του παλαιού διοικητικού μοντέλου της χώρας, που χαρακτηριζόταν από ένα υπερσυγκεντρωτικό κεντρικό μηχανισμό στην πρωτεύουσα, τους διορισμένους Περιφερειάρχες - κομματάρχες στην περιφέρεια, μια Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση να «έπνεε τα λοίσθια» σε αδυναμία να ασκήσει τις ελάχιστες αρμοδιότητές της και μια τοπική Αυτοδιοίκηση κατακερματισμένη και αδύναμη, έστω και Καποδιστριακή, που εκλιπαρούσε πόρους και αρμοδιότητες στους διαδρόμους των Υπουργείων και της Περιφέρειας, όπου η σπατάλη των πόρων και ο ανορθολογισμός στην ικανοποίηση αιτημάτων πήγαιναν αντάμα με τη χειραγώγηση του κράτους προς την Αυτοδιοίκηση.
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο που ευτυχώς αποτελεί πια παρελθόν, μετά την ψήφιση του «Καλλικράτη», η νέα Νομαρχιακή Αρχή που ανέλαβε την ευθύνη του Νομού στις αρχές του 2007, είχε ένα δύσκολο έργο. Αφ’ ενός μεν στα «κεκτημένα έργα» του Νομού της προηγούμενης 20ετιας, αρμοδιότητας των Υπουργείων, που ήταν ουσιαστικά σταματημένα, αφετέρου δε για το ίδιο το περιφερειακό πρόγραμμα (ΠΕΠ-Θεσσαλίας) που ανήκε στην αρμοδιότητα της ΝΑΜ που ενώ έπρεπε να ολοκληρωθεί το 2008 από πλευράς υλοποίησης, βρισκόταν κοντά στο 35% (απορροφητικότητα πόρων).
Σήμερα τρεισήμισι (3,5) χρόνια μετά είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι ότι το έργο της απερχόμενης τελευταίας Νομαρχιακής Αρχής είναι απόλυτα επιτυχημένο κι αυτό το αναγνωρίζουν φίλοι και «αντίπαλοι».
Η επιτυχία αυτή εκτός της κινητοποίησης όλων των στελεχών της οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ίδια την πολιτική επιλογή έναντι στο κράτος και την Περιφέρειας.
Απέναντι σ’ ένα συγκεντρωτικό και πανίσχυρο κράτος κι έναν Περιφερειάρχη που επεδίωκε τη χειραγώγηση της Αυτοδιοίκησης η επιλογή δεν μπορούσε παρά να είναι η αγωνιστική και διεκδικητική Αυτοδιοίκηση.
Κατηγορηθήκαμε για κομματική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση και την περιφέρεια αλλά τα πράγματα προχώρησαν γιατί αναλάβαμε πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του συντονιστικού ρόλου της Νομαρχίας και συσπειρώσαμε γύρω από τις διεκδικήσεις του Νομού όλους τους φορείς.
Ποιος δεν θυμάται σε τι κατάσταση ήταν ο Περιφερειακός με τις εργολαβίες «Μπαλάφα» στις αρχές του 2007. Σ’ ένα απόλυτο τέλμα μετά τους ολυμπιακούς αγώνες. Συγκροτήσαμε αμέσως (Ιανουάριος του 2007) την Τοπική Επιτροπή Παρακολούθησης με τη συμμετοχή όλων των φορέων και καταφέραμε με την πολιτική πίεση που ασκήσαμε να εξασφαλίσουμε, την εργολαβία σκούπα, την κυκλοφορία εδώ και ενάμιση χρόνο, έστω μέχρι τη Γορίτσα, του Περιφερειακού κι αν δεν είχαν ακυρωθεί, χωρίς λόγο, από τον τ. ΥΠΕΧΩΔΕ, οι πρώτες απαλλοτριώσεις το 2006 για να επαναληφθούν από την αρχή (έκδοση νέας δικαστικής απόφασης) το έργο σήμερα θα είχε ολοκληρωθεί μέχρι τον παραλιακό της Αγριάς.
Ποιος δεν θυμάται τη λίμνη Κάρλα που ενώ τα έργα της πρώτης φάσης είχαν ολοκληρωθεί από το 2004 και μπορούσε να υποδεχθεί νερά παρέμενε ένα απέραντο λιβάδι 40.000 στρεμμάτων. Χρειάστηκε η αγωνιστική στάση της τοπικής κοινωνίας και η απειλή «αυτοδικίας», με το ανέβασμα των διακοπτών των αντλιοστασίων, το χειμώνα του 2008-2009, για να ξεκινήσει επιτέλους με τέσσερα χρόνια καθυστέρηση ο επαναπλημμυρισμός της λίμνης που σήμερα όλοι χαιρόμαστε.
Πολύ σημαντική επιτυχία όμως ήταν η ολοκλήρωση των έργων του ΠΕΠ-Θεσσαλίας με μερικές μόνο «απώλειες» σε έργα και σε ίδιους πόρους της Νομαρχίας.
Χάθηκε, προς το παρόν, το έργο της παράκαμψης του Μετοχίου, γιατί υπήρξε προσφυγή στο ΣτΕ για περιβαλλοντικούς λόγους, που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί στη φάση του σχεδιασμού, ενώ επιβαρύνθηκε το ταμείο της Νομαρχίας λόγω της αδιαλλαξίας του κ. Γκούπα και της επιμονής του να τιμωρήσει τη Νομαρχιακή Αρχή γιατί δεν ήταν «καλό παιδί» απέναντι στην κυβέρνηση. Έτσι αυθαιρέτησε απεντάσσοντας και βάζοντας σε περιπέτειες το φράγμα Μαυρομάτη ενώ δεν χρηματοδότησε ως όφειλε τις υπερβάσεις του Χάνια - Κισσός κι άλλων έργων. Ούτε καν τις υπερβάσεις του ταχυδιυλιστηρίου στο φράγμα «Παναγιώτικο» όπου έπρεπε να αλλάξει η τεχνολογία φιλτραρίσματος του νερού και να αντικατασταθεί με σύγχρονα φίλτρα ενεργού άνθρακα κλπ.
Η μεγαλύτερη επιτυχία, όμως, στο πλαίσιο αυτό, ήταν η προετοιμασία νέων έργων και η διαμόρφωση κοινής στάσης για τους νέους στόχους του Νομού στις οδικές υποδομές. Ήδη κατατέθηκε φάκελος για τα σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα στους χειμάρρους Ξηριά και Κραυσίνδωνα του ΠΣ Βόλου, ενώ σύντομα θα ξεκινήσει και η κατασκευή της νέας λιμνοδεξαμενής στον Ξηριά του Αλμυρού από το Υπουργείο «Γεωργίας» ή τη νέα Περιφέρεια.
Ως αρμόδιος αντινομάρχης δεν μπορεί παρά να αισθάνομαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος για τη συμμετοχή μου σ’ αυτή τη συλλογική προσπάθεια.
Σχόλια