MASTER PLAN ΛΙΜΕΝΑ ΒΟΛΟΥ: Τι λιμάνι θέλουμε;
Σχεδόν εκατό(100) χρόνια μετά την κατασκευή των πρώτων βασικών έργων στο λιμάνι του Βόλου, όπως ο υπήνεμος μώλος (κυματοθραύστης) βρισκόμαστε, ως τοπική κοινωνία, μπροστά στην πρόκληση να συζητήσουμε και να σχεδιάσουμε, στο πλαίσιο που διαμορφώνεται σήμερα, για το λιμάνι που θέλουμε για τα επόμενα είκοσι πέντε(25) χρόνια.
Τα πρώτα σχέδια για την κατασκευή λιμενικών εγκαταστάσεων στο Βόλο γίνονται από τη Γαλλική Αποστολή μερικά χρόνια μετά την απελευθέρωση της πόλης και τα πρώτα έργα αρχίζουν το 1892. Από τότε το λιμάνι αναπτύχθηκε πάντα σε στενή σχέση με την πόλη. Η σταδιακή, στην αρχή, αλλά ραγδαία στη συνέχεια ανάπτυξη της πόλης και η έλλειψη ενός μακροχρόνιου σχεδιασμού δημιούργησαν προβλήματα «συμβίωσης» με το λιμάνι το οποίο άρχισε να ασφυκτιά από το στενό εναγκαλισμό του αστικού χώρου.
Είναι φανερό ότι κάτω από την πίεση των αναγκών της πόλης έχουν ληφθεί κατά καιρούς αποφάσεις που δημιουργούν σήμερα προβλήματα στη συνύπαρξη της πόλης με τη λειτουργία του λιμανιού όπως π.χ. η παραχώρηση εκτάσεων από την πολιτεία για τη δημιουργία της συνοικίας του Παλαιού Λιμεναρχείου, η στέγαση τμήματος του Πανεπιστημίου σε επαφή με τον 3ο προβλήτα ή ο περιορισμός ζωτικού χώρου του λιμανιού από την κατασκευή του πάρκου του πεδίου του Άρεως κλπ.
Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Το λιμάνι της πόλης έγινε το τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι της χώρας, το λιμάνι της Κεντρικής Ελλάδος, το λιμάνι των συνδυασμένων μεταφορών της ευρύτερης περιοχής.
Εξυπηρετεί ανάγκες ακτοπλοϊκές, για τα νησιά των Β. Σποράδων και όχι μόνο, ανάγκες θαλάσσιου τουρισμού, για σκάφη αναψυχής και κρουαζιερόπλοια, ανάγκες αλιευτικές με την ιχθυόσκαλα η κατασκευή της οποίας έχει ήδη δρομολογηθεί ενώ μπορεί να εξυπηρετήσει και ανάγκες πορθμείου διεθνών μεταφορών είτε φορτηγών αυτοκίνητων είτε τραίνων.
Το νέο «τοπίο» που δημιουργείται στις μεταφορές μετά την κατασκευή της ΠΑΘΕ, της Εγνατίας οδού και της άμεσης σύνδεσης του Βόλου με το μεγάλο λιμάνι της Ηγουμενίτσας, του νέου άξονα κεντρικής Ελλάδος (Ε65) και του νέου αεροδρομίου της Νέας Αγχιάλου αναδεικνύουν ακόμη περισσότερο το λιμάνι, το Βόλο και την περιοχή μας σ’ έναν ιδανικό κόμβο συνδυασμένων μεταφορών.
Η συζήτηση δε για το προγραμματικό σχέδιο ανάπτυξης του λιμανιού γίνεται δε σε μια εποχή που είναι σε εξέλιξη στην πόλη η σύνταξη του Ρυθμιστικού Σχεδίου ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής, η αναθεώρηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Βόλου της Ν. Ιωνίας και των γύρω Δήμων, ο σχεδιασμός των Μεσογειακών κλπ.
Το λιμάνι διαθέτει σήμερα λιμενικές εγκαταστάσεις στο Βόλο, στο όρμο της Αριάς που χρησιμοποιεί η ΑΓΕΤ και η εταιρεία καυσίμων ΕΛΙΝ και στη θέση «τσιγκέλι» Αλμυρού που χρησιμοποιεί επίσης κατ’ αποκλειστικότητα η βιομηχανία της περιοχής.
Είναι φανερό ότι στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού πρέπει να εξεταστεί το σύνολο των σημερινών δραστηριοτήτων και να αξιολογηθεί η μελλοντική προοπτική τους.
Η πρώτη δημόσια παρουσίαση των προτάσεων των μελετητών έγινε την προηγούμενη εβδομάδα. Ο διάλογος μόλις τώρα ξεκινάει και θα πρέπει να είναι σοβαρός και σε βάθος. Ο σχεδιασμός των λιμενικών εγκαταστάσεων και της χωροθέτησης των διαφόρων χρήσεων του λιμανιού, σημερινών και μελλοντικών, πρέπει να γίνει με όραμα και προοπτική και κυρίως με διάθεση επίλυσης των προβλημάτων που σήμερα δημιουργούνται από τη συνύπαρξη του λιμανιού με το Βόλο, την Αγριά, τον Αλμυρό κ.λπ.
Από την άλλη το λιμάνι δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως τοπική υπόθεση γιατί είναι ένα λιμάνι με πολύ ευρύτερη ενδοχώρα εξυπηρέτησης, πολύ πέραν της πόλης και του Νομού Μαγνησίας.
Το λιμάνι, ένα ακόμη συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής, πρέπει να αξιοποιηθεί για την ανάπτυξη της περιοχής και την ευημερία των κατοίκων της πόλης και της περιοχής που το φιλοξενεί χωρίς να τους επιβαρύνει με τη λειτουργία του.
Χρέος όλων των φορέων και των πολιτών είναι να συμβάλλουμε στη σύνταξη ενός προγραμματικού σχεδίου ανάπτυξης του λιμανιού που θα υπηρετεί το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης.
Τα πρώτα σχέδια για την κατασκευή λιμενικών εγκαταστάσεων στο Βόλο γίνονται από τη Γαλλική Αποστολή μερικά χρόνια μετά την απελευθέρωση της πόλης και τα πρώτα έργα αρχίζουν το 1892. Από τότε το λιμάνι αναπτύχθηκε πάντα σε στενή σχέση με την πόλη. Η σταδιακή, στην αρχή, αλλά ραγδαία στη συνέχεια ανάπτυξη της πόλης και η έλλειψη ενός μακροχρόνιου σχεδιασμού δημιούργησαν προβλήματα «συμβίωσης» με το λιμάνι το οποίο άρχισε να ασφυκτιά από το στενό εναγκαλισμό του αστικού χώρου.
Είναι φανερό ότι κάτω από την πίεση των αναγκών της πόλης έχουν ληφθεί κατά καιρούς αποφάσεις που δημιουργούν σήμερα προβλήματα στη συνύπαρξη της πόλης με τη λειτουργία του λιμανιού όπως π.χ. η παραχώρηση εκτάσεων από την πολιτεία για τη δημιουργία της συνοικίας του Παλαιού Λιμεναρχείου, η στέγαση τμήματος του Πανεπιστημίου σε επαφή με τον 3ο προβλήτα ή ο περιορισμός ζωτικού χώρου του λιμανιού από την κατασκευή του πάρκου του πεδίου του Άρεως κλπ.
Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Το λιμάνι της πόλης έγινε το τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι της χώρας, το λιμάνι της Κεντρικής Ελλάδος, το λιμάνι των συνδυασμένων μεταφορών της ευρύτερης περιοχής.
Εξυπηρετεί ανάγκες ακτοπλοϊκές, για τα νησιά των Β. Σποράδων και όχι μόνο, ανάγκες θαλάσσιου τουρισμού, για σκάφη αναψυχής και κρουαζιερόπλοια, ανάγκες αλιευτικές με την ιχθυόσκαλα η κατασκευή της οποίας έχει ήδη δρομολογηθεί ενώ μπορεί να εξυπηρετήσει και ανάγκες πορθμείου διεθνών μεταφορών είτε φορτηγών αυτοκίνητων είτε τραίνων.
Το νέο «τοπίο» που δημιουργείται στις μεταφορές μετά την κατασκευή της ΠΑΘΕ, της Εγνατίας οδού και της άμεσης σύνδεσης του Βόλου με το μεγάλο λιμάνι της Ηγουμενίτσας, του νέου άξονα κεντρικής Ελλάδος (Ε65) και του νέου αεροδρομίου της Νέας Αγχιάλου αναδεικνύουν ακόμη περισσότερο το λιμάνι, το Βόλο και την περιοχή μας σ’ έναν ιδανικό κόμβο συνδυασμένων μεταφορών.
Η συζήτηση δε για το προγραμματικό σχέδιο ανάπτυξης του λιμανιού γίνεται δε σε μια εποχή που είναι σε εξέλιξη στην πόλη η σύνταξη του Ρυθμιστικού Σχεδίου ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής, η αναθεώρηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Βόλου της Ν. Ιωνίας και των γύρω Δήμων, ο σχεδιασμός των Μεσογειακών κλπ.
Το λιμάνι διαθέτει σήμερα λιμενικές εγκαταστάσεις στο Βόλο, στο όρμο της Αριάς που χρησιμοποιεί η ΑΓΕΤ και η εταιρεία καυσίμων ΕΛΙΝ και στη θέση «τσιγκέλι» Αλμυρού που χρησιμοποιεί επίσης κατ’ αποκλειστικότητα η βιομηχανία της περιοχής.
Είναι φανερό ότι στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού πρέπει να εξεταστεί το σύνολο των σημερινών δραστηριοτήτων και να αξιολογηθεί η μελλοντική προοπτική τους.
Η πρώτη δημόσια παρουσίαση των προτάσεων των μελετητών έγινε την προηγούμενη εβδομάδα. Ο διάλογος μόλις τώρα ξεκινάει και θα πρέπει να είναι σοβαρός και σε βάθος. Ο σχεδιασμός των λιμενικών εγκαταστάσεων και της χωροθέτησης των διαφόρων χρήσεων του λιμανιού, σημερινών και μελλοντικών, πρέπει να γίνει με όραμα και προοπτική και κυρίως με διάθεση επίλυσης των προβλημάτων που σήμερα δημιουργούνται από τη συνύπαρξη του λιμανιού με το Βόλο, την Αγριά, τον Αλμυρό κ.λπ.
Από την άλλη το λιμάνι δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως τοπική υπόθεση γιατί είναι ένα λιμάνι με πολύ ευρύτερη ενδοχώρα εξυπηρέτησης, πολύ πέραν της πόλης και του Νομού Μαγνησίας.
Το λιμάνι, ένα ακόμη συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής, πρέπει να αξιοποιηθεί για την ανάπτυξη της περιοχής και την ευημερία των κατοίκων της πόλης και της περιοχής που το φιλοξενεί χωρίς να τους επιβαρύνει με τη λειτουργία του.
Χρέος όλων των φορέων και των πολιτών είναι να συμβάλλουμε στη σύνταξη ενός προγραμματικού σχεδίου ανάπτυξης του λιμανιού που θα υπηρετεί το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης.
Σχόλια