Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
Τα παραδείγματα της λίμνης Κάρλας και του φράγματος «Παναγιώτικο» στο Πήλιο
Βασικό κριτήριο για να αξιολογήσουμε την επιτυχία μιας επένδυσης, Δημόσιας, Ιδιωτικής ή σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα είναι η άμεση απόδοση των υπενδεδυμένων κεφαλαίων.
Στον ιδιωτικό τομέα αυτό είναι κανόνας απαράβατος γιατί αρχίζουν και τρέχουν τα δάνεια, σε «κυνηγούν» οι τράπεζες κι έχουμε αποτυχία και κατάρρευση της επένδυσης. Στο Δημόσιο τομέα, αντίθετα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που γίνονται τεράστιες επενδύσεις οι οποίες παραμένουν, για μεγάλο διάστημα, ανενεργές και μη αποδοτικές γιατί κανείς δεν επείγεται να τις αξιοποιήσει, από την πρώτη στιγμή, υπέρ του κοινωνικού συνόλου, ώστε να γίνουν πράγματι αποδοτικές και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών – φορολογουμένων που χρηματοδοτούν, μέσω του κρατικού ταμείου, την κατασκευή κάθε δημόσιας υποδομής.
Η κατασκευή του ταμιευτήρα της Κάρλας και η ανασύσταση της παλαιάς λίμνης είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση δημόσιας τοπικής επένδυσης που δεν αξιοποιήθηκε έγκαιρα. Όλοι γνώρισαν τα τελευταία χρόνια από τις ανακοινώσεις και την αντιπαράθεση, πολλές φορές, της σημερινής Νομαρχιακής Αρχής με το Υπουργείο και την Περιφέρεια τις προσπάθειες και τις παλινωδίες στην υλοποίηση και την αξιοποίηση αυτού του έργου. Ποιος ιδιώτης επενδυτής θα είχε ολοκληρώσει την κατασκευή του ταμιευτήρα και θα περίμενε πέντε(5) χρόνια για να αρχίσει να αποθηκεύει νερό ή δεν θα φρόντιζε να κατασκευάσει πρώτα το δίκτυο μεταφοράς νερού από τον Πηνειό ή το δίκτυο άρδευσης γύρω από την Κάρλα και μετά θα προγραμμάτιζε την κατασκευή των πενήντα(50) γεωτρήσεων και του δικτύου μεταφοράς νερού προς το Π.Σ. Βόλου; Λόγω του κακού αυτού προγραμματισμού, σε λίγο καιρό, θα έχουμε μια λίμνη γεμάτη με εκατομμύρια κυβικά νερό αλλά δεν θα μπορούμε να την αξιοποιήσουμε για άρδευση γιατί δεν θα υπάρχει το δίκτυο μεταφοράς νερού. Μια τεράστια επένδυση που έχει ξεπεράσει μέχρι σήμερα το ποσό των 250 εκ ευρώ που δεν μας αποδίδει τα προσδοκώμενα εδώ και πέντε χρόνια.
Το δεύτερο παράδειγμα στο Νομό μας είναι το φράγμα «Παναγιώτικο» στο Ν. Πήλιο. Μια μικρότερη δημόσια επένδυση που μόνο η κατασκευή του ταμιευτήρα, χωρητικότητας 1,5 εκ κυβικών μέτρων νερού, στοίχισε, σε τιμές του 2000, το ποσό των 10 εκ ευρώ.
Ένα έργο που σχεδιάστηκε για την ύδρευση των κατοίκων του Κεντρικού και του Ν. Πηλίου που το καλοκαίρι αντιμετωπίζουν προβλήματα υδροδότησης, ιδιαίτερα, σε περιόδους ανομβρίας.
Κι όμως, σχεδόν, δέκα(10) χρόνια μετά από την κατασκευή του ταμιευτήρα μια ακόμη σημαντική Δημόσια επένδυση παραμένει ανενεργή, αφού 3 εκ κυβικά μέτρα πολύτιμου καθαρού νερού, κάθε χρόνο, παραμένουν αναξιοποίητα.
Την ίδια στιγμή οι κάτοικοι του πολεοδομικού συγκροτήματος Βόλου υδρεύονται σε μεγάλο βαθμό, ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο, με υπόγεια νερά από τις γεωτρήσεις της γύρω περιοχής τα οποία κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι άριστης ποιότητας.
Τα τελευταία δύο χρόνια έγινε ένας αγώνας δρόμου για την ολοκλήρωση των εργολαβιών κατασκευής του δικτύου μεταφοράς νερού από το φράγμα «Παναγιώτικο» μέχρι το Τρίκερι καθώς και την κατασκευή του ταχυδιυλιστηρίου. Γίνεται προσπάθεια από του Δήμους της περιοχής, με τη βοήθεια της ΝΑΜ, να οργανωθεί ένας μηχανισμός λειτουργίας και αξιοποίησης του σημαντικού αυτού έργου.
Ο Σύνδεσμος όμως των μικρών Δήμων, που τυπικά συγκροτήθηκε πριν από λίγα χρόνια, δεν έχει ούτε τη γνώση ούτε την εμπειρία και βέβαια ούτε τους πόρους για τη λειτουργία και την εκμετάλλευση ενός μεγάλου και εξειδικευμένου έργου. Στην αρμοδιότητά του δεν ανήκει μόνο η διανομή του νερού αλλά και η συνολική επιμέλεια και η λειτουργία του φράγματος, ο έλεγχος της ποιότητας του νερού και βέβαια η ανταποδοτική εκμετάλλευση του νερού ώστε το κόστος λειτουργίας να επιβαρύνει τους κατοίκους που θα υδροδοτούνται.
Το κόστος λειτουργίας βέβαια δεν είναι αμελητέο για το μέγεθος του πληθυσμού που θα εξυπηρετηθεί αν υπολογίσει κανείς και το κόστος λειτουργίας και συντήρησης του φράγματος. Για το λόγο αυτό οι Δήμαρχοι ήδη δυσανασχετούν και δεν έχουν διάθεση να επιβαρύνουν τους κατοίκους τους με το πρόσθετο κόστος λειτουργίας του νέου και μεγάλου, για τα μέτρα τους, έργο. Από την απλή γεώτρηση, τη αυτόματη χλωρίωση και τη διανομή του νερού πρέπει τώρα να λειτουργήσουν ένα μικρό εργοστάσιο (φράγμα, ταχυδιυλιστήριο, δίκτυα, αντλίες κλπ).
Αν δε εξαιρέσει κανείς το μακρινό και άνυδρο οικισμό του Τρικερίου οι υπόλοιποι οικισμοί καλύπτουν, όπως φαίνεται, τις ανάγκες τους από τις σημερινές υπάρχουσες γεωτρήσεις κατά μήκος της παραλιακής ζώνης του Παγασητικού.
Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη, ως τοπική κοινωνία, να επανεκτιμήσουμε τους παλαιούς σχεδιασμούς κάτω από τη σημερινή πραγματικότητα.
Να πάρουμε το συντομότερο δυνατό τις αναγκαίες αποφάσεις που θα δίνουν διέξοδο στην αξιοποίηση αυτής της μεγάλης Δημόσιας επένδυσης στο Πήλιο που παραμένει αναξιοποίητη. Είτε στο πλαίσιο του νέου «Καποδίστρια» είτε σε συνεργασία με τη ΔΕΥΑΜΒ, τη μοναδική, σήμερα, στο Νομό Δημοτική Επιχείρηση που έχει και τη γνώση και την εμπειρία, πρέπει το ταχύτερο δυνατό να αξιοποιήσουμε τον ετήσιο πλούτο των 3 εκ κυβικών καθαρού νερού του φράγματος «Παναγιώτικο».
Βασικό κριτήριο για να αξιολογήσουμε την επιτυχία μιας επένδυσης, Δημόσιας, Ιδιωτικής ή σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα είναι η άμεση απόδοση των υπενδεδυμένων κεφαλαίων.
Στον ιδιωτικό τομέα αυτό είναι κανόνας απαράβατος γιατί αρχίζουν και τρέχουν τα δάνεια, σε «κυνηγούν» οι τράπεζες κι έχουμε αποτυχία και κατάρρευση της επένδυσης. Στο Δημόσιο τομέα, αντίθετα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που γίνονται τεράστιες επενδύσεις οι οποίες παραμένουν, για μεγάλο διάστημα, ανενεργές και μη αποδοτικές γιατί κανείς δεν επείγεται να τις αξιοποιήσει, από την πρώτη στιγμή, υπέρ του κοινωνικού συνόλου, ώστε να γίνουν πράγματι αποδοτικές και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών – φορολογουμένων που χρηματοδοτούν, μέσω του κρατικού ταμείου, την κατασκευή κάθε δημόσιας υποδομής.
Η κατασκευή του ταμιευτήρα της Κάρλας και η ανασύσταση της παλαιάς λίμνης είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση δημόσιας τοπικής επένδυσης που δεν αξιοποιήθηκε έγκαιρα. Όλοι γνώρισαν τα τελευταία χρόνια από τις ανακοινώσεις και την αντιπαράθεση, πολλές φορές, της σημερινής Νομαρχιακής Αρχής με το Υπουργείο και την Περιφέρεια τις προσπάθειες και τις παλινωδίες στην υλοποίηση και την αξιοποίηση αυτού του έργου. Ποιος ιδιώτης επενδυτής θα είχε ολοκληρώσει την κατασκευή του ταμιευτήρα και θα περίμενε πέντε(5) χρόνια για να αρχίσει να αποθηκεύει νερό ή δεν θα φρόντιζε να κατασκευάσει πρώτα το δίκτυο μεταφοράς νερού από τον Πηνειό ή το δίκτυο άρδευσης γύρω από την Κάρλα και μετά θα προγραμμάτιζε την κατασκευή των πενήντα(50) γεωτρήσεων και του δικτύου μεταφοράς νερού προς το Π.Σ. Βόλου; Λόγω του κακού αυτού προγραμματισμού, σε λίγο καιρό, θα έχουμε μια λίμνη γεμάτη με εκατομμύρια κυβικά νερό αλλά δεν θα μπορούμε να την αξιοποιήσουμε για άρδευση γιατί δεν θα υπάρχει το δίκτυο μεταφοράς νερού. Μια τεράστια επένδυση που έχει ξεπεράσει μέχρι σήμερα το ποσό των 250 εκ ευρώ που δεν μας αποδίδει τα προσδοκώμενα εδώ και πέντε χρόνια.
Το δεύτερο παράδειγμα στο Νομό μας είναι το φράγμα «Παναγιώτικο» στο Ν. Πήλιο. Μια μικρότερη δημόσια επένδυση που μόνο η κατασκευή του ταμιευτήρα, χωρητικότητας 1,5 εκ κυβικών μέτρων νερού, στοίχισε, σε τιμές του 2000, το ποσό των 10 εκ ευρώ.
Ένα έργο που σχεδιάστηκε για την ύδρευση των κατοίκων του Κεντρικού και του Ν. Πηλίου που το καλοκαίρι αντιμετωπίζουν προβλήματα υδροδότησης, ιδιαίτερα, σε περιόδους ανομβρίας.
Κι όμως, σχεδόν, δέκα(10) χρόνια μετά από την κατασκευή του ταμιευτήρα μια ακόμη σημαντική Δημόσια επένδυση παραμένει ανενεργή, αφού 3 εκ κυβικά μέτρα πολύτιμου καθαρού νερού, κάθε χρόνο, παραμένουν αναξιοποίητα.
Την ίδια στιγμή οι κάτοικοι του πολεοδομικού συγκροτήματος Βόλου υδρεύονται σε μεγάλο βαθμό, ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο, με υπόγεια νερά από τις γεωτρήσεις της γύρω περιοχής τα οποία κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι άριστης ποιότητας.
Τα τελευταία δύο χρόνια έγινε ένας αγώνας δρόμου για την ολοκλήρωση των εργολαβιών κατασκευής του δικτύου μεταφοράς νερού από το φράγμα «Παναγιώτικο» μέχρι το Τρίκερι καθώς και την κατασκευή του ταχυδιυλιστηρίου. Γίνεται προσπάθεια από του Δήμους της περιοχής, με τη βοήθεια της ΝΑΜ, να οργανωθεί ένας μηχανισμός λειτουργίας και αξιοποίησης του σημαντικού αυτού έργου.
Ο Σύνδεσμος όμως των μικρών Δήμων, που τυπικά συγκροτήθηκε πριν από λίγα χρόνια, δεν έχει ούτε τη γνώση ούτε την εμπειρία και βέβαια ούτε τους πόρους για τη λειτουργία και την εκμετάλλευση ενός μεγάλου και εξειδικευμένου έργου. Στην αρμοδιότητά του δεν ανήκει μόνο η διανομή του νερού αλλά και η συνολική επιμέλεια και η λειτουργία του φράγματος, ο έλεγχος της ποιότητας του νερού και βέβαια η ανταποδοτική εκμετάλλευση του νερού ώστε το κόστος λειτουργίας να επιβαρύνει τους κατοίκους που θα υδροδοτούνται.
Το κόστος λειτουργίας βέβαια δεν είναι αμελητέο για το μέγεθος του πληθυσμού που θα εξυπηρετηθεί αν υπολογίσει κανείς και το κόστος λειτουργίας και συντήρησης του φράγματος. Για το λόγο αυτό οι Δήμαρχοι ήδη δυσανασχετούν και δεν έχουν διάθεση να επιβαρύνουν τους κατοίκους τους με το πρόσθετο κόστος λειτουργίας του νέου και μεγάλου, για τα μέτρα τους, έργο. Από την απλή γεώτρηση, τη αυτόματη χλωρίωση και τη διανομή του νερού πρέπει τώρα να λειτουργήσουν ένα μικρό εργοστάσιο (φράγμα, ταχυδιυλιστήριο, δίκτυα, αντλίες κλπ).
Αν δε εξαιρέσει κανείς το μακρινό και άνυδρο οικισμό του Τρικερίου οι υπόλοιποι οικισμοί καλύπτουν, όπως φαίνεται, τις ανάγκες τους από τις σημερινές υπάρχουσες γεωτρήσεις κατά μήκος της παραλιακής ζώνης του Παγασητικού.
Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη, ως τοπική κοινωνία, να επανεκτιμήσουμε τους παλαιούς σχεδιασμούς κάτω από τη σημερινή πραγματικότητα.
Να πάρουμε το συντομότερο δυνατό τις αναγκαίες αποφάσεις που θα δίνουν διέξοδο στην αξιοποίηση αυτής της μεγάλης Δημόσιας επένδυσης στο Πήλιο που παραμένει αναξιοποίητη. Είτε στο πλαίσιο του νέου «Καποδίστρια» είτε σε συνεργασία με τη ΔΕΥΑΜΒ, τη μοναδική, σήμερα, στο Νομό Δημοτική Επιχείρηση που έχει και τη γνώση και την εμπειρία, πρέπει το ταχύτερο δυνατό να αξιοποιήσουμε τον ετήσιο πλούτο των 3 εκ κυβικών καθαρού νερού του φράγματος «Παναγιώτικο».
Σχόλια