ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΡΛΑΣ: Να μη λειτουργήσει ως υποκατάστατο του ΥΠΕΧΩΔΕ στην περιοχή
Η πρώτη συνεδρίαση της Διοίκησης του οργανισμού που θα αναλάβει τη λειτουργία και την εκμετάλλευση των έργων ανασύστασης της λίμνης Κάρλας έγινε την προηγούμενη βδομάδα στο Στεφανοβίκειο, προκαλώντας εύλογη ικανοποίηση, έστω κι αν έγινε έξι (6) ολόκληρα χρόνια από την ίδρυσή του, το 2003, και μετά από έντονες πιέσεις των φορέων της Μαγνησίας και της τοπικής κοινωνίας με προεξάρχουσα τα δύο(2) τελευταία χρόνια τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μαγνησίας.
Αναμφισβήτητα είναι μία πολύ σημαντική ημέρα στην ιστορική διαδρομή της λίμνης, μια σημαντική στιγμή για την περιοχή μας. Δυστυχώς και αυτό έγινε με μεγάλη καθυστέρηση όπως συνέβη και με την κατασκευή του ίδιου του ταμιευτήρα. Σαράντα πέντε(45) χρόνια μετά την αποξήρανση της λίμνης, κι αφού προκλήθηκε, εν τω μεταξύ, μια τεράστια οικολογική καταστροφή στην ευρύτερη περιοχή ξεκινάει επιτέλους η λειτουργία του ταμιευτήρα των, περίπου, 40.000 στρεμμάτων.
Το γιατί ένα τόσο σοβαρό θέμα που αφορούσε όχι μόνο τους αγρότες της περιοχής, που αναγκαζόταν να ακριβοπληρώνουν την άντληση υπόγειων νερών, αλλά την οικολογική καταστροφή ενός σημαντικού τμήματος του θεσσαλικού κάμπου πήγαινε, από αναβολή σε αναβολή και από εκλογές σε εκλογές, είναι γνωστό.
Δυστυχώς δεν προήλθε ούτε από έλλειψη πόρων ούτε από έλλειψη μελετών. Ένα καθαρά τεχνοκρατικό και περιβαλλοντικό θέμα έγινε θέμα μικροπολιτικής διαχείρισης. Το πελατειακό πολιτικό σύστημα ανέβαλλε διαρκώς την κατασκευή του ταμιευτήρα, παραχωρώντας τις αποξηραμένες εκτάσεις, στους αγρότες και τους ακτήμονες της περιοχής για ετήσια σπορά και «άγρα ψήφων». Να γιατί πρέπει α αλλάξει το εκλογικό σύστημα και η εκλογή των βουλευτών.
Γιατί αν ήταν θέμα έλλειψης χρημάτων ή μελετών θα μπορούσε να αναβληθεί και η διάτρηση της σήραγγας προς τον Παγασητικό αφού ήταν γνωστό ότι οι μελέτες ελλήνων και ξένων μελετητών, από τις αρχές του 1900, συνέστηναν την άμεση κατασκευή του ταμιευτήρα μετά την αποξήρανση της λίμνης.
Η μεγάλη καθυστέρηση στην κατασκευή του έργου σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη διάνοιξη γεωτρήσεων άρδευσης για την εξυπηρέτηση υδροβόρων καλλιεργειών έχουν ανατρέψει την οικολογική ισορροπία της περιοχής σε σημείο που κανείς να μη μπορεί να μας διαβεβαιώσει κατά πόσο η σημερινή κατάσταση είναι αναστρέψιμη και σε πόσα χρόνια.
Οι ευθύνες υπάρχουν και είναι ανώφελο να τις επισημαίνουμε αφού δεν μπορούμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω. Αν είχαμε δράσει έγκαιρα, όπως τόνισε ο Νομάρχης Μαγνησίας, ίσως να είχαμε σώσει το Κεφαλόβρυσο που «έρχεται» από τα βάθη των αιώνων και στο εξής θα το βλέπουμε μόνο στον τίτλο του Φορέα Διαχείρισης. Σίγουρα θα είχαμε σώσει την τεράστια ρηγμάτωση του κάμπου του Ριζομύλου και την υφαλμύρωση των υπόγειων νερών.
Ξεκινάει λοιπόν η λειτουργία του Φορέα ενώ στον ταμιευτήρα έχουμε αποταμιεύσει μόνο το 1/3 των νερών της συνολικής χωρητικότητας του.
Είμαστε όμως ακόμη πολύ μακριά από το στόχο της λειτουργίας του δικτύου άρδευσης της ευρύτερης περιοχής και της κατάργησης των 4.000 ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων από αντλούν πάνω από 20 εκατομμύρια κυβικά υπόγειο νερό το χρόνο. Είμαστε ακόμη πολύ μακριά από την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και μπροστά σε καθημερινούς κινδύνους για την ποιότητα των ίδιων των νερών που θα μεταφέρονται από τον Πηνειό και θα οδηγούνται το χειμώνα στη λίμνη.
Η είδηση των ημερών ότι νεκρά ψάρια εντοπίστηκαν σε τάφρο που είναι δίπλα στον ταμιευτήρα της Κάρλας προκαλεί εύλογες ανησυχίες και για την προέλευση της ρύπανσης και κυρίως και για τον κίνδυνο να μεταφερθούν τον επόμενο χειμώνα βρώμικα νερά μέσα στον ταμιευτήρα.
Είναι μεγάλες οι ευθύνες που αναλαμβάνει η Διοίκηση του Φορέα. Πρέπει άμεσα να δράσει και να λειτουργήσει ως κυρίαρχος Φορέας Διαχείρισης και όχι ως υποκατάστατο της εκάστοτε Κυβέρνησης. Μπορεί για λόγους τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας η Διοίκησή του να ορίζεται από τον Υπουργό πρέπει όμως να λειτουργήσει ως τοπικός και διανομαρχιακός φορέας. Δεν μπορεί να λείπει από τη σύνθεση του Δ.Σ. π.χ. το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, καθηγητές του οποίου έχουν ασχοληθεί με το θέμα ενώ συχνά έχουν δημοσιεύσει στον τοπικό τύπο τις προτάσεις τους.
Αν κάποιοι νομίζουν ότι μπορεί να λειτουργήσει ως υποκατάστατο του κράτους και του ΥΠΕΧΩΔΕ κάνουν μεγάλο λάθος και θα βρεθούν αντιμέτωποι με την τοπική κοινωνία. Ούτε μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμη «κρατικό μαγαζί» που θα επιβαρύνει με τη λειτουργία του το κοινωνικό σύνολο.
Ο φορέας ξεκινάει να οργανώνεται από μηδενική γι’ αυτό πρέπει να αποκτήσει βιωσιμότητα και οικονομική ανεξαρτησία. Αναλαμβάνει την εκμετάλλευση ενός τεράστιου δημόσιου περιουσιακού στοιχείου και πρέπει να λειτουργήσει σε ορθολογική και επιχειρησιακή βάση. Δεν χωρούν παρακλήσεις και δεύτερες σκέψεις γιατί τελικά το κόστος λειτουργίας δεν μπορεί να το αναλάβει το Δημόσιο ταμείο.
Στόχος του φορέα πρέπει να είναι η προσεκτική στελέχωση και η διαχείριση των έργων του ταμιευτήρα σε στενή συνεργασία με τις τοπικές υπηρεσίες και την τοπική και διανομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Όχι άλλα λάθη. Είναι μια τοπική υπόθεση και η σωστή διαχείρισή της είναι υποχρέωση όλων μας. Ας γίνει λοιπόν από την αρχή τόπος στενής συνεργασίας.
Αναμφισβήτητα είναι μία πολύ σημαντική ημέρα στην ιστορική διαδρομή της λίμνης, μια σημαντική στιγμή για την περιοχή μας. Δυστυχώς και αυτό έγινε με μεγάλη καθυστέρηση όπως συνέβη και με την κατασκευή του ίδιου του ταμιευτήρα. Σαράντα πέντε(45) χρόνια μετά την αποξήρανση της λίμνης, κι αφού προκλήθηκε, εν τω μεταξύ, μια τεράστια οικολογική καταστροφή στην ευρύτερη περιοχή ξεκινάει επιτέλους η λειτουργία του ταμιευτήρα των, περίπου, 40.000 στρεμμάτων.
Το γιατί ένα τόσο σοβαρό θέμα που αφορούσε όχι μόνο τους αγρότες της περιοχής, που αναγκαζόταν να ακριβοπληρώνουν την άντληση υπόγειων νερών, αλλά την οικολογική καταστροφή ενός σημαντικού τμήματος του θεσσαλικού κάμπου πήγαινε, από αναβολή σε αναβολή και από εκλογές σε εκλογές, είναι γνωστό.
Δυστυχώς δεν προήλθε ούτε από έλλειψη πόρων ούτε από έλλειψη μελετών. Ένα καθαρά τεχνοκρατικό και περιβαλλοντικό θέμα έγινε θέμα μικροπολιτικής διαχείρισης. Το πελατειακό πολιτικό σύστημα ανέβαλλε διαρκώς την κατασκευή του ταμιευτήρα, παραχωρώντας τις αποξηραμένες εκτάσεις, στους αγρότες και τους ακτήμονες της περιοχής για ετήσια σπορά και «άγρα ψήφων». Να γιατί πρέπει α αλλάξει το εκλογικό σύστημα και η εκλογή των βουλευτών.
Γιατί αν ήταν θέμα έλλειψης χρημάτων ή μελετών θα μπορούσε να αναβληθεί και η διάτρηση της σήραγγας προς τον Παγασητικό αφού ήταν γνωστό ότι οι μελέτες ελλήνων και ξένων μελετητών, από τις αρχές του 1900, συνέστηναν την άμεση κατασκευή του ταμιευτήρα μετά την αποξήρανση της λίμνης.
Η μεγάλη καθυστέρηση στην κατασκευή του έργου σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη διάνοιξη γεωτρήσεων άρδευσης για την εξυπηρέτηση υδροβόρων καλλιεργειών έχουν ανατρέψει την οικολογική ισορροπία της περιοχής σε σημείο που κανείς να μη μπορεί να μας διαβεβαιώσει κατά πόσο η σημερινή κατάσταση είναι αναστρέψιμη και σε πόσα χρόνια.
Οι ευθύνες υπάρχουν και είναι ανώφελο να τις επισημαίνουμε αφού δεν μπορούμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω. Αν είχαμε δράσει έγκαιρα, όπως τόνισε ο Νομάρχης Μαγνησίας, ίσως να είχαμε σώσει το Κεφαλόβρυσο που «έρχεται» από τα βάθη των αιώνων και στο εξής θα το βλέπουμε μόνο στον τίτλο του Φορέα Διαχείρισης. Σίγουρα θα είχαμε σώσει την τεράστια ρηγμάτωση του κάμπου του Ριζομύλου και την υφαλμύρωση των υπόγειων νερών.
Ξεκινάει λοιπόν η λειτουργία του Φορέα ενώ στον ταμιευτήρα έχουμε αποταμιεύσει μόνο το 1/3 των νερών της συνολικής χωρητικότητας του.
Είμαστε όμως ακόμη πολύ μακριά από το στόχο της λειτουργίας του δικτύου άρδευσης της ευρύτερης περιοχής και της κατάργησης των 4.000 ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων από αντλούν πάνω από 20 εκατομμύρια κυβικά υπόγειο νερό το χρόνο. Είμαστε ακόμη πολύ μακριά από την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και μπροστά σε καθημερινούς κινδύνους για την ποιότητα των ίδιων των νερών που θα μεταφέρονται από τον Πηνειό και θα οδηγούνται το χειμώνα στη λίμνη.
Η είδηση των ημερών ότι νεκρά ψάρια εντοπίστηκαν σε τάφρο που είναι δίπλα στον ταμιευτήρα της Κάρλας προκαλεί εύλογες ανησυχίες και για την προέλευση της ρύπανσης και κυρίως και για τον κίνδυνο να μεταφερθούν τον επόμενο χειμώνα βρώμικα νερά μέσα στον ταμιευτήρα.
Είναι μεγάλες οι ευθύνες που αναλαμβάνει η Διοίκηση του Φορέα. Πρέπει άμεσα να δράσει και να λειτουργήσει ως κυρίαρχος Φορέας Διαχείρισης και όχι ως υποκατάστατο της εκάστοτε Κυβέρνησης. Μπορεί για λόγους τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας η Διοίκησή του να ορίζεται από τον Υπουργό πρέπει όμως να λειτουργήσει ως τοπικός και διανομαρχιακός φορέας. Δεν μπορεί να λείπει από τη σύνθεση του Δ.Σ. π.χ. το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, καθηγητές του οποίου έχουν ασχοληθεί με το θέμα ενώ συχνά έχουν δημοσιεύσει στον τοπικό τύπο τις προτάσεις τους.
Αν κάποιοι νομίζουν ότι μπορεί να λειτουργήσει ως υποκατάστατο του κράτους και του ΥΠΕΧΩΔΕ κάνουν μεγάλο λάθος και θα βρεθούν αντιμέτωποι με την τοπική κοινωνία. Ούτε μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμη «κρατικό μαγαζί» που θα επιβαρύνει με τη λειτουργία του το κοινωνικό σύνολο.
Ο φορέας ξεκινάει να οργανώνεται από μηδενική γι’ αυτό πρέπει να αποκτήσει βιωσιμότητα και οικονομική ανεξαρτησία. Αναλαμβάνει την εκμετάλλευση ενός τεράστιου δημόσιου περιουσιακού στοιχείου και πρέπει να λειτουργήσει σε ορθολογική και επιχειρησιακή βάση. Δεν χωρούν παρακλήσεις και δεύτερες σκέψεις γιατί τελικά το κόστος λειτουργίας δεν μπορεί να το αναλάβει το Δημόσιο ταμείο.
Στόχος του φορέα πρέπει να είναι η προσεκτική στελέχωση και η διαχείριση των έργων του ταμιευτήρα σε στενή συνεργασία με τις τοπικές υπηρεσίες και την τοπική και διανομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Όχι άλλα λάθη. Είναι μια τοπική υπόθεση και η σωστή διαχείρισή της είναι υποχρέωση όλων μας. Ας γίνει λοιπόν από την αρχή τόπος στενής συνεργασίας.
Σχόλια