2009: Η ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΚΡΙΣΙΜΗ ΚΑΜΠΗ
Για κάθε άνθρωπο ξεχωριστά αλλά και για κάθε οργανισμό, επιχείρηση ή συλλογική κοινωνική οργάνωση, το τέλος κάθε ημερολογιακού έτους, αποτελεί μια ευκαιρία απολογισμού, για τη χρονιά που πέρασε, αναστοχασμού και προγραμματισμού γι’ αυτή που έρχεται.
Η Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ως διακριτό επίπεδο στη Διοικητική οργάνωση της χώρας, έχει το δικό της απολογισμό για ότι έγινε το 2008 και μάλλον ατενίζει με πολλές επιφυλάξεις τη χρονιά που έρχεται. Όλοι όσοι συμμετέχουμε ενεργά σ’ αυτό θεσμό, ως αιρετοί εκπρόσωποι, είδαμε με ικανοποίηση τα προηγούμενα χρόνια να εξαγγέλλεται, και από τη σημερινή κυβερνητική παράταξη, η βούληση για μια γενναία Διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας, με στόχο ισχυρούς και αποτελεσματικούς Δήμους που θα αναλάμβαναν τη διαχείριση όλων αρμοδιοτήτων τοπικού επιπέδου, ενώ ένας ισχυρός Β’ βαθμός Αυτοδιοίκησης, σε επίπεδο Περιφέρειας, θα αναλάμβανε το σύνολο των αρμοδιοτήτων περιφερειακού επιπέδου, ώστε η κυβέρνηση, σ’ έναν επιτελικό ρόλο, να ασχοληθεί με τους βασικούς και κρίσιμους τομείς εθνικού επιπέδου όπως είναι η εξωτερική πολική κι η άμυνα, η οικονομία, η παιδεία, η υγεία κ.λπ.
Όλοι πίστεψαν ότι η εμπειρία της μεταπολιτευτικής περιόδου βοήθησε να «ωριμάσει» πλέον η αναγκαιότητα μιας τέτοιας σημαντικής αλλαγής. Ότι το πετυχημένο σύνθημα των εκλογών του 2004 «περί επανίδρυσης του κράτους» θα έπαιρνε «σάρκα και οστά». Να γίνει δηλαδή το αυτονόητο, αυτό που ισχύει στην Ευρώπη εδώ και πολλές 10ετίες.
Η ίδια μάλιστα η Αυτοδιοίκηση με ομόφωνα ψηφίσματά της, σε όλα τα τελευταία συνέδριά της, ζητούσε επίμονα από την κυβέρνηση να προωθήσει τις πρωτοβουλίες για ριζικές μεταρρυθμίσεις που θα άλλαζαν το Διοικητικό χάρτη της Ελλάδος που παραμένει, στο πλαίσιο της Ενωμένης Ευρώπης, η πιο συγκεντρωτική χώρα.
Δυστυχώς, για μια φορά ακόμη, οι προσδοκίες της Αυτοδιοίκησης και των πολιτών φαίνεται ότι θα διαψευστούν με τη δικαιολογία ότι βρισκόμαστε πλέον μπροστά σε μια παγκόσμια οικονομική κρίση.
Είναι όμως φανερό, εδώ και χρόνια, ότι το κεντρικό πολιτικό σύστημα δεν έχει τη βούληση να προχωρήσει σε πολιτική αποκέντρωση. Γιατί ενδυνάμωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σημαίνει αποδυνάμωση του Κεντρικού ελέγχου.
Λειτουργώντας μέσα σ’ ένα ασφυκτικό πλαίσιο για το ίδιο το θεσμό, με ελάχιστες αρμοδιότητες, πολύ λιγότερους πόρους και με μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό η σημερινή Νομαρχιακή Αρχή συμπληρώνει ήδη δύο χρόνια στο «τιμόνι» της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας. Δύο χρόνια με σημαντικό έργο και πολλές πρωτοβουλίες. Πολλές φορές μάλιστα πήρε πρωτοβουλίες για θέματα που τυπικά μεν ανήκουν ακόμη στα κεντρικά Υπουργεία ουσιαστικά όμως πρόκειται για στοιχειώδεις τοπικές υποθέσεις που θα έπρεπε εδώ και χρόνια να είχαν περιέλθει στην Αυτοδιοίκηση.
Αυτό ήταν η αφορμή, μερικές φορές, κυβερνητικά και κομματικά στελέχη κι ιδιαίτερα ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης στην Περιφέρεια, να μας κατηγορήσουν ότι λειτουργήσαμε με διάθεση αντιπολιτευτική και κομματική.
Η αλήθεια είναι ότι επρόκειτο για μια στάση πολιτική και Αυτοδιοικητική. Μια στάση διεκδικητική απέναντι σ’ ένα συγκεντρωτικό κράτος που αρνείται πεισματικά την αποκέντρωση για λόγους καθαρά πολιτικούς. Ένα κράτος, εν πολλοίς πελατειακό, που βολεύεται να κρίνονται όλα στην Αθήνα, που βολεύεται όταν όλοι εξαρτώνται από τις αποφάσεις των Υπουργών και των στελεχών ενός, κατά τ’ άλλα, κομματικού κράτους.
Είναι άραγε αντιπολιτευτική και κομματική στάση η διεκδίκηση της αρμοδιότητας του σχεδιασμού και της υλοποίησης ενός οδικού έργου μεσαίου μεγέθους, όπως είναι ο Περιφερειακός, η κατασκευή του οποίου ταλαιπωρεί τους κατοίκους της περιοχής μας επί μία, σχεδόν, 10ετία;
Είναι αντιπολιτευτική και κομματική στάση η διεκδίκηση πόρων για την άσκηση της νέας αρμοδιότητας συντήρησης και αποχιονισμού διακοσίων(200) νέων χιλιομέτρων οδικού δικτύου, που μεταβιβάστηκαν από το ΥΠΕΧΩΔΕ στις Νομαρχίες, χωρίς καμιά πρόβλεψη για πρόσθετους πόρους, προσωπικό, εξοπλισμός κλπ;
Η παγκόσμια οικονομική κρίση κατέδειξε ότι το κράτος καλείται να διαδραματίσει ένα νέο σημαντικό παρεμβατικό ρόλο. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη της αναδιοργάνωσης και της επανίδρυσης του κράτους σε νέες βάσεις για να γίνει πιο αξιόπιστο, πιο αποτελεσματικό και με τη λιγότερη δυνατή επιβάρυνση του πολίτη σε φόρους. Αυτό σημαίνει πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα ισχυρή Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να διαχειριστούν πολύ καλύτερα τις τοπικές υποθέσεις, γιατί έχουν άμεσο ενδιαφέρον, γιατί είναι οι χρήστες. Αν οι δημόσιες εκτάσεις και τα οικόπεδα, που "άλλαζε σαν τα ράσα" του ο «άγιος» Εφραίμ, ανήκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση κι όχι στο κεντρικό κράτος είναι σίγουρο ότι δεν θα είχαμε σήμερα το μεγάλο σκάνδαλο του Βατοπεδίου, τα εκατομμύρια ζημιών του Δημόσιου και το διεθνή διασυρμό της χώρας για διαφθορά και αναποτελεσματικότητα.
Η Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ως διακριτό επίπεδο στη Διοικητική οργάνωση της χώρας, έχει το δικό της απολογισμό για ότι έγινε το 2008 και μάλλον ατενίζει με πολλές επιφυλάξεις τη χρονιά που έρχεται. Όλοι όσοι συμμετέχουμε ενεργά σ’ αυτό θεσμό, ως αιρετοί εκπρόσωποι, είδαμε με ικανοποίηση τα προηγούμενα χρόνια να εξαγγέλλεται, και από τη σημερινή κυβερνητική παράταξη, η βούληση για μια γενναία Διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας, με στόχο ισχυρούς και αποτελεσματικούς Δήμους που θα αναλάμβαναν τη διαχείριση όλων αρμοδιοτήτων τοπικού επιπέδου, ενώ ένας ισχυρός Β’ βαθμός Αυτοδιοίκησης, σε επίπεδο Περιφέρειας, θα αναλάμβανε το σύνολο των αρμοδιοτήτων περιφερειακού επιπέδου, ώστε η κυβέρνηση, σ’ έναν επιτελικό ρόλο, να ασχοληθεί με τους βασικούς και κρίσιμους τομείς εθνικού επιπέδου όπως είναι η εξωτερική πολική κι η άμυνα, η οικονομία, η παιδεία, η υγεία κ.λπ.
Όλοι πίστεψαν ότι η εμπειρία της μεταπολιτευτικής περιόδου βοήθησε να «ωριμάσει» πλέον η αναγκαιότητα μιας τέτοιας σημαντικής αλλαγής. Ότι το πετυχημένο σύνθημα των εκλογών του 2004 «περί επανίδρυσης του κράτους» θα έπαιρνε «σάρκα και οστά». Να γίνει δηλαδή το αυτονόητο, αυτό που ισχύει στην Ευρώπη εδώ και πολλές 10ετίες.
Η ίδια μάλιστα η Αυτοδιοίκηση με ομόφωνα ψηφίσματά της, σε όλα τα τελευταία συνέδριά της, ζητούσε επίμονα από την κυβέρνηση να προωθήσει τις πρωτοβουλίες για ριζικές μεταρρυθμίσεις που θα άλλαζαν το Διοικητικό χάρτη της Ελλάδος που παραμένει, στο πλαίσιο της Ενωμένης Ευρώπης, η πιο συγκεντρωτική χώρα.
Δυστυχώς, για μια φορά ακόμη, οι προσδοκίες της Αυτοδιοίκησης και των πολιτών φαίνεται ότι θα διαψευστούν με τη δικαιολογία ότι βρισκόμαστε πλέον μπροστά σε μια παγκόσμια οικονομική κρίση.
Είναι όμως φανερό, εδώ και χρόνια, ότι το κεντρικό πολιτικό σύστημα δεν έχει τη βούληση να προχωρήσει σε πολιτική αποκέντρωση. Γιατί ενδυνάμωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σημαίνει αποδυνάμωση του Κεντρικού ελέγχου.
Λειτουργώντας μέσα σ’ ένα ασφυκτικό πλαίσιο για το ίδιο το θεσμό, με ελάχιστες αρμοδιότητες, πολύ λιγότερους πόρους και με μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό η σημερινή Νομαρχιακή Αρχή συμπληρώνει ήδη δύο χρόνια στο «τιμόνι» της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας. Δύο χρόνια με σημαντικό έργο και πολλές πρωτοβουλίες. Πολλές φορές μάλιστα πήρε πρωτοβουλίες για θέματα που τυπικά μεν ανήκουν ακόμη στα κεντρικά Υπουργεία ουσιαστικά όμως πρόκειται για στοιχειώδεις τοπικές υποθέσεις που θα έπρεπε εδώ και χρόνια να είχαν περιέλθει στην Αυτοδιοίκηση.
Αυτό ήταν η αφορμή, μερικές φορές, κυβερνητικά και κομματικά στελέχη κι ιδιαίτερα ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης στην Περιφέρεια, να μας κατηγορήσουν ότι λειτουργήσαμε με διάθεση αντιπολιτευτική και κομματική.
Η αλήθεια είναι ότι επρόκειτο για μια στάση πολιτική και Αυτοδιοικητική. Μια στάση διεκδικητική απέναντι σ’ ένα συγκεντρωτικό κράτος που αρνείται πεισματικά την αποκέντρωση για λόγους καθαρά πολιτικούς. Ένα κράτος, εν πολλοίς πελατειακό, που βολεύεται να κρίνονται όλα στην Αθήνα, που βολεύεται όταν όλοι εξαρτώνται από τις αποφάσεις των Υπουργών και των στελεχών ενός, κατά τ’ άλλα, κομματικού κράτους.
Είναι άραγε αντιπολιτευτική και κομματική στάση η διεκδίκηση της αρμοδιότητας του σχεδιασμού και της υλοποίησης ενός οδικού έργου μεσαίου μεγέθους, όπως είναι ο Περιφερειακός, η κατασκευή του οποίου ταλαιπωρεί τους κατοίκους της περιοχής μας επί μία, σχεδόν, 10ετία;
Είναι αντιπολιτευτική και κομματική στάση η διεκδίκηση πόρων για την άσκηση της νέας αρμοδιότητας συντήρησης και αποχιονισμού διακοσίων(200) νέων χιλιομέτρων οδικού δικτύου, που μεταβιβάστηκαν από το ΥΠΕΧΩΔΕ στις Νομαρχίες, χωρίς καμιά πρόβλεψη για πρόσθετους πόρους, προσωπικό, εξοπλισμός κλπ;
Η παγκόσμια οικονομική κρίση κατέδειξε ότι το κράτος καλείται να διαδραματίσει ένα νέο σημαντικό παρεμβατικό ρόλο. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη της αναδιοργάνωσης και της επανίδρυσης του κράτους σε νέες βάσεις για να γίνει πιο αξιόπιστο, πιο αποτελεσματικό και με τη λιγότερη δυνατή επιβάρυνση του πολίτη σε φόρους. Αυτό σημαίνει πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα ισχυρή Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να διαχειριστούν πολύ καλύτερα τις τοπικές υποθέσεις, γιατί έχουν άμεσο ενδιαφέρον, γιατί είναι οι χρήστες. Αν οι δημόσιες εκτάσεις και τα οικόπεδα, που "άλλαζε σαν τα ράσα" του ο «άγιος» Εφραίμ, ανήκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση κι όχι στο κεντρικό κράτος είναι σίγουρο ότι δεν θα είχαμε σήμερα το μεγάλο σκάνδαλο του Βατοπεδίου, τα εκατομμύρια ζημιών του Δημόσιου και το διεθνή διασυρμό της χώρας για διαφθορά και αναποτελεσματικότητα.
Σχόλια